Consumentenprijzen; Europees geharmoniseerde prijsindex 2015=100

Deze tabel bevat cijfers over het prijsverloop van een pakket goederen en diensten dat door consumenten in Nederland wordt aangeschaft. Deze cijfers zijn samengesteld volgens Europese richtlijnen en dit wordt de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP) voor Nederland genoemd. De samenstelling van het pakket goederen en diensten maakt een vergelijking mogelijk van het prijsverloop tussen EU-landen.

In de tabel staat ook de HICP constante belastingen: dit is de HICP waarin het effect van veranderingen in de tarieven van productgebonden belastingen (bijvoorbeeld btw en accijns op alcohol en tabak) is verwijderd.

Daarnaast laat de tabel de maandmutatie en de jaarmutatie van de HICP zien. De jaarmutatie van de totale bestedingen is een belangrijke indicator voor inflatie. Deze cijfers zijn over 325 bestedingscategorieën te bekijken. Verder staan er 34 samentellingen van productgroepen (speciale aggregaten) in de tabel. Van elke productgroep is tevens te vinden hoeveel de consument in Nederland er aan uitgeeft in verhouding tot zijn totale uitgaven. Dit noemen we de wegingscoëfficiënt. De totale weging is 100.000.

Cijfers van de HICP worden elke maand gepubliceerd. Daarnaast wordt aan het einde van het jaar een jaarcijfer bekendgemaakt. De HICP van een kalenderjaar wordt berekend als het gemiddelde van de indexcijfers van de twaalf maanden van dat jaar.

Gegevens beschikbaar vanaf: januari 1996.

Status van de cijfers: Direct aan het einde van een verslagmaand of kort daarna worden cijfers van de snelle raming gepubliceerd. Bij de snelle raming worden er cijfers bekendgemaakt van het hoofdniveau van de HICP en van een aantal speciale aggregaten. Deze cijfers worden berekend op basis van nog onvolledige brongegevens. De uitkomsten van de snelle raming worden als voorlopig gekenmerkt.

Bij de tweede publicatie over dezelfde verslagmaand zijn de cijfers in de meeste gevallen definitief. Verschillen tussen de snelle raming en de definitieve uitkomsten worden verklaard door de brongegevens die na de snelle raming beschikbaar zijn gekomen. Uitkomsten van de HICP worden bij de tweede publicatie uitsluitend als voorlopig gekenmerkt als bij de publicatie al bekend is dat data nog onvolledig zijn, een herziening in een latere maand wordt verwacht, of bij bijzondere omstandigheden zoals de coronacrisis. In dat geval worden de cijfers een maand later definitief.

Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie: Er zijn gegevens over een nieuwe periode toegevoegd en/of bijstellingen doorgevoerd.

Wijzigingen per 8 februari 2024: Vanaf verslagmaand januari 2024 wordt een prijsontwikkeling gepubliceerd voor bestedingscategorie 063000 Diensten van ziekenhuizen. Deze nieuwe indexreeks heeft december 2023 als basismaand. Dat betekent dat het indexniveau van 100 overeenkomt met het prijsniveau zoals dat is gemeten op december 2023. Eerder is tussen 2000 en 2009 ook een index gepubliceerd voor dezelfde bestedingscategorie. Die indexreeks had als basisjaar 2005=100, en is na december 2009 gestopt. De huidige reeks begint vanaf december 2023 opnieuw op 100.

Wanneer komen er nieuwe cijfers? De cijfers van de snelle raming worden gepubliceerd op de laatste werkdag van de maand waarop de cijfers betrekking hebben, of kort daarna.

De definitieve cijfers worden doorgaans tussen de eerste en tweede donderdag van de maand volgend op de verslagmaand gepubliceerd.

Alle publicatiemomenten van de CPI en HICP worden op de publicatieplanning bekendgemaakt.