Verdedigingslinies (lijnen)

De vroegste objecten die in dit lijnenbestand voorkomen zijn de walburgen en deze hebben hun oorsprong in de late Romeinse tijd of vroege middeleeuwen. Tegenwoordig zijn deze walburgen nog vaak als kern van een dorp of stad zichtbaar. Een voorbeeld daarvan is Enschede. In de middeleeuwen werd aan strategisch geplaatste dorpen stadsrechten gegeven waardoor deze vestingwerken mochten aanleggen. Steden als Deventer, Zwolle en Genemuiden vallen hieronder. De verdedigingswerken waarvan we tegenwoordig nog sporen kunnen zien (aarden wallen en grachten) stammen echter vaak uit de vroegmoderne tijd. Na de middeleeuwen werden ook in het veld linies aangelegd om vijanden (uit het oosten of zuiden) een halt toe te kunnen roepen voordat ze de agrarische gebieden konden plunderen. De Loozensche linie en de Mekkelhorsterlinie vallen hieronder. Linies konden bestaan uit ondoordringbare landweren, bestaande uit wallen met doornstruiken, en uit schansen. In de vroegmoderne tijd waren veengebieden een belangrijk onderdeel van de linies. Veengebieden waren namelijk grote obstakels voor legers. Deze veengebieden werden echter ook gebruikt door boeren die deze gebieden actief ontwaterden. Om de leegloop van veengebieden tegen te gaan werden tussen Coevorden en het Zwarte water twee leidijken aangelegd in 1688. Ook van de IJssel werd gebruikt gemaakt als natuurlijk obstakel. Helaas is van de vroegere IJssellinie, bedacht door Menno van Coehoorn rond 1700, te weinig informatie beschikbaar om een goed beeld te kunnen geven van deze verdedigingslinie. Van de latere IJssellinie is dat wel mogelijk. In het begin van de jaren ‘50 van de twintigste eeuw werd in de IJssel bij Olst een beweegbare stuw aangelegd. Mede hiermee kon een groot gebied geïnundeerd worden om zo tanks de doorgang te verhinderen. Bij deze IJssellinie werden ook vele bunkers met verdedigingsgeschut aangelegd.